Literatürde, duvar örme (stonewalling) ya da sessiz muamele (silent treatment) olarak bilinen bu kavram, gizli bir psikolojik şiddet ve duygusal manipülasyon yöntemidir. Psikolog Harriet Braiker, sessiz muameleyi bir tür manipülatif cezalandırma olarak tanımlamıştır. Bu davranış, kişiye „benim istediğim gibi davranmadığında senin varlığını yok sayarım“ mesajını iletir.
Sessiz muamelenin, birine acı çektirmekten haz duymak gibi patolojik bir arka planı olabileceği gibi, bir kişi üzerinde güç ve kontrol sahibi olma, onu kasıtlı olarak duygusal destekten mahrum bırakma, boyun eğdirme, cezalandırma veya dışlama gibi nedenlerle de uygulanabilir. Duygu düzenleme becerisi düşük, duygusal olarak olgunlaşmamış ya da narsistik eğilimleri olan insanlar tarafından sıkça kullanılan bir savunma mekanizmasıdır. Ancak bu davranışın çocukluk yıllarında gözlem ve taklit yoluyla öğrenildiği durumlarda mevcuttur.
Çocuğa bir hata yaptığında ya da istediği gibi davranmadığında küsen, onunla saatlerce konuşmayan, hissettiği kızgınlık ve hayalkırıklığı nedeniyle çocuğun konuşma veya sarılmak gibi çabalarını reddeden ebeveynlerle büyüyen bireylerde, öğrenilmiş bir davranış olarak da ortaya çıkabilir. Bu tutum çocukların duygusal gelişimini olumsuz etkilediği gibi, sağlıklı ilişkiler kurmalarını da zorlaştırabilir. Çocukluk döneminde bu tür muameleye maruz kalan bireylerin, yetişkinlikte benzer davranış kalıplarını sergilemeleri muhtemeldir.
Sessiz muamele, aynı ortamda bulunulan biriyle konuşmayı reddetmek, söyledikleriyle ilgilenmemek, duymazdan ve görmezden gelmek, değersiz hissettirmek, duygularını ve ihtiyaçlarını yok saymak şeklinde gerçekleştirilir. Bu davranışın amacı, kişiyi herhangi bir nedenden dolayı cezalandırmak, özür dilemek zorunda bırakmak, güçsüz hissettirmek, kendi duygularından başkasını sorumlu tutmak veya birine kendi üstünlüğünü kabul ettirmeye çalışmaktır.
Bu psikolojik şiddet yönteminde, amaç çoğunlukla biri üzerinde güç ve kontrol sahibi olmak olsa da, zorba bireylerin sorun çözme becerileri düşüktür. Sorunlarını pasif-agresif yöntemlerle çözmeye çalışırlar. Bu nedenle, buradaki sessiz muamele bir kaçınma davranışı olarak da ortaya çıkabilir.
Sessiz muameleye maruz kalma durumunda ideal olan, duygularını açık bir biçimde ifade etmek ve sorunun çözümüne yönelik gerekli adımları ‚karşılıklı olarak‘ atmaktır. Ancak bu tutum, insanlarla sağlıklı iletişim kurabilen ve karşısındakini kişiyi anlamaya istekli olan insanlar için geçerlidir. Sessiz muamele, kişinin iletişim tarzı, kişiliği, temel değerleri ve motivasyonu hakkında önemli ipuçları verir. Bu davranış örüntüsüne sahip bireylerle, iki yetişkin gibi konuşmaya çalıştığınızda bu çabanız, onlara egosal bir tatmin yaşatmaktan öteye geçmeyecektir. Sizinle empati kurmak yerine, kendi davranışlarını haklı çıkarmaya çalışacaklardır. Dolayısıyla, bu kişilerle iletişim kurarken, kendi sınırlarınızı korumanız ve ruh sağlığınıza zarar vermelerine izin vermemeniz önemlidir.
İnsanlar arasındaki etkileşimde adalet, yapıcılık, empati ve duyarlılık gibi temel değerlerin önemi büyüktür ve bu değerlere sahip olmayan kişilerle iletişim kurmak oldukça zorlayıcıdır. Karşınızdaki kişinin bu temel değerlere sahip olmadığını anladığınızda, yalnızca kendi davranışlarınızı kontrol etmeye odaklanın. İnsanları değiştirmek sizin sorumluluğunuzda değildir, ancak nasıl tepki verdiğinize ve bu tür durumlarla nasıl başa çıktığınıza dair kontrol sizdedir.
Birine sessiz muamele uygulamak, fiziksel şiddetten daha yıkıcı sonuçlara yol açabilir. Fiziksel şiddet yasalar karşısında suç kabul edilse de, psikolojik şiddet uygulayanların genellikle cezai yaptırımlarla karşılaşmaması, bu tür davranışların gizli kalmasına neden olur. Böyle bir durumda yapabileceğiniz en iyi şey, bu kişi ya da kişilerle temasınızı minimuma indirmektir. Kendinize şu soruları sorun: Bana kötü davranan biri benim için önemli olmalı mı? Böyle bir insanla yakın olmak ne kadar mantıklı?
Psikolojik şiddet, her durumda mağdurların ruh sağlığına zarar verir. Hiçbir insanın, başkasının ruh sağlığına zarar verme hakkı yoktur. Bu tür davranışlar sergileyen birine, hak ettiğindan daha fazla değer atfederek, kendi insan hakkınıza girmemeye özen gösterin. Biri size sessiz muamele yöntemiyle psikolojik şiddet uyguluyorsa, bu, o kişiden uzak durmanız için oldukça geçerli bir nedendir.
Epiktetos şöyle der: „Hayatta bazı şeyler bizim kontrolümüz altındadır, bazıları değildir.“ Nedir bizim kontrolümüz altında olanlar? Kendi tepkimiz, bakış açımız, davranışlarımız, eylemlerimiz, zamanımızı nasıl ve ne için harcadığımız, uğraşlarımız, çabamız ve nasıl bir insan olmak istediğimizdir. Başka birinin nasıl biri olmayı seçtiği ve nasıl davrandığı kesinlikle kendi sorunudur.
Sessizliğin tadını çıkarın. Böyle bir zihin yapısı konuştuğunda bile oradan iyi ve faydalı bir şey çıkmayacaktır.